भिजलेला चहा..

“पाणी झरत चालले- आज आभाळ फाटले,

पावसाला पावसाने -वर ढगांत गाठले,

पाणी झरत चालले - उभ्या रानाला तहान, 

आता किलबिलत आहे, राना….."

सौमित्र कुजबूजत होता... माझ्या जुन्या फिलिप्सच्या टेपरेकॉर्डरवर. नेहमीच उन्हाची लाही- लाही होताना, "गारवा" अल्बमने साथ दिलेली... इतकी, की गेल्या २-३ वर्षांत कॅसेट घासून, सौमित्र दोन-दोनदा बोलतोय की काय, असा भास व्हायचा!! असेच उन्हाळ्याचे दिवस होते. रणजित देसाईंची 'अभोगी' कादंबरी वाचत पडलेले. बंद दारा खिडक्यांतूनही बाहेरच्या उन्हाचा तडाखा कळत होता. उन्हं वाढून- वाढून वाढावीत तरी किती?.. "काहिली" शब्दाची प्रचिती येईस्तोवर?? आणि हवेतली कळकळ? तीही चढत्या आलेखाची. एका क्षणानंतर ती सोसवेना, उठून पंख्याचा रेग्यूलेटर खच्चून पिळला त्याने '५' चा ताल धरला, तेव्हा कुठं हायसं वाटलं.... खोलीत बसणं जरासं का होईना सुसह्य झालं!

तोवर सौमित्र  "बघ, माझी आठवण येते का?" पर्यंत पोहोचलेला... तापलेल्या घरात आभासी गारवा सुखद वाटत होता.. पण "अभोगीत" मन काही रमेना. तो जरा फिल्मीच प्रकार वाटू लागला.. वाटलं, सोडावी का अर्ध्यावर? पण; देसाईंच्या साहित्यावर जे निस्सीम प्रेम होतं त्याच्याशी प्रतारणाही करवेना... त्यांच्या ऐतिहासिक साहित्य लिखाणांची पारायणं करून झाल्यावर, जरा वेगळा प्रकार वाचायला घेतला होता.

     मुळात अख्खं उदगीर पालथं घालूनही मला तेव्हा मनासारखं वाचनालय मिळालं नाही, तेव्हा नांदेडवरुनच पुस्तकं आणायची, असं ठरवलं! आम्ही गेली अनेक वर्ष नांदेडात वास्तव्य करून होतो त्यामुळे भरपूर ओळखी होत्या. माझ्या वाचनवेडाने वाचनालयचे मालक ओळखीचे झालेले. मी 

इंजिनीअरींग करता उदगीरात आहे म्ह्टल्यावर पुस्तकं कमाल दोन महिने माझ्या जवळ ठेवण्याची मुभा मिळाली...

आता, पुस्तकं उदगीरला न्यायची आणि आईने दिलेल्या "चिवडा-लाडूच्या" शिदोरीसारखं पुरवत पुरवत वाचायची असा क्रम लागला.

एवढ्यात कॅसेट थांबल्याचा 'कट्टं' आवाज. उठले. तिच कॅसेट रिवाईंडला टाकली!

खोलीतील हवा फारच गरमली होती! कळशीतून ग्लासभर पाणी ओतून घेतलं नि आठवण आली, पल्लवीची!! माझी रूममेट. हा तिचा पेला होता!... ती तिच्या घरी नांदेडला गेली होती, पर्यायी माझ्यावर 'एकटीनं' रविवार घालवायची वेळ आली होती..

पुन्हा 'कट्टं'!

रिवाईंड झालेली कॅसेट 'प्ले' करुन मी येऊन बसले पुन्हा, माझ्या लोखंडी पलंगावर, पुस्तक वाचायला.

उदगीरमधील बर्‍यापैकी श्रीमंत कुटुंबाकडे, मी आणि पल्लू पेयिंग गेस्ट म्हणून राहत होतो. तीन मजली बंगलीची ती ओपन टेरेस खोली आम्हाला मिळालेली. संगमरवरी फरश्यांची- बेडरूम म्हणून बांधलेली, लहानगी पण टुमदार!  एका बर्नरचा गॅस (पाणी तापविणे किंवा चहा करणे याचसाठी- फोडणी करून भिंती खराब करायच्या नाहीत- असा कडक नियम, घरमालकिणीचा) २-४ डबे- चहापत्ती, चिवडा बिस्कीटांचे, पाणी तापविण्याचं जर्मनचं मोठं पातेलं बुडाशी काळवंडलेलं, एक लोखंडी ऐस-पैस पलंग,  त्याच्या डोक्यावरून आडवी बांधलेली दोरी, इंजिनिअरींगच्या वह्या- पुस्तकांची चळत, ड्राफ्टर, ड्रॉईंग बोर्ड, पेपर्स, जर्नल्स, फाईल्स, मोजके काही ड्रेस, फिलिप्सचा टेप आणि पॉकेटमनी मागे टाकत जमविलेल्या कॅसेट्स... एवढाच काय तो संसार!  पलंगावर बसल्यास उजव्या हाताला एक मोठी खिडकी आणि त्यावर घरमालकिणीने पुर्वीपासून लावलेलं निसर्गचित्र! एकांत टेकडीवरचं दुमजली घर टेकडीला वळसा देत वाहणारी नदी आणि न वल्हवलेली होडी.. त्या टेकडीला चढ उतारासाठी अस्पष्ट पायर्‍या. भिंतीला पोस्टर लावलेलं चालतं, हे हेरून मीही पलंगाच्या बरोब्बर समोरच्या भिंतीवर गणपतीचं भलं-मोठं पोस्टर चिकटवलं. पितांबर नेसून- मांडी घालून बसलेली ती शांत नेत्रांची  मुर्ती आज इतकी वर्षे होऊन गेली तरी देवाचे स्मरण म्हणाताच जशीच्या तशी डोळ्यांपुढे येते. आपण एकटे जगत असताना आपल्याला "मी आहे" म्हणून आश्वस्त करणारा प्रत्येक आधार आपल्या आयुष्याची पुंजी होऊन जातो.

 सौमित्र- मिलिंद इंगळेची धर-पकड टेपवर आता चांगलीच रंगात आली होती..  सहज हातातल्या घड्याळीकडे लक्ष गेलं तर,  बापरे! ४ वाजत आले होते आणि घरमालकिणीने आजही उपवास घडवला होता!! पुस्तक पुरे आजसाठी- उद्याच्या सबमिशनची तयारी राहिलीये, आज नाईट मारत अभ्यास! तसंही "ईट्स टी टाईम" आज चहा- चिवड्याचंच लंच!

जरा दरवाजा उघडला, तसा तापलेल्या टेरेसवरचा झळाळणारा उष्ण वारा मला धडकून खोलीत शिरला.. तापलं होतं सारं फारच! दरवाजा तसाच ठेवला.. चहा टाकून जरा तोंडावर पाणी मारून आले, तर......... ऊन दिसेना.. कमाल आहे! सौमित्र म्हणतो तसा, ढगाने सूर्याला हलकेच पंखांखाली वगैरे घेतलं की काय? नाही पण खरोखरच निसर्गाने एकाएकी कूस बदलली होती. चहा गाळून हातात कप घेऊन बाहेर येईस्तोवर तर छान वारा सुटला.. 'कुठेतरी नक्कीच पाऊस पडतोय' असं स्वतःशीच म्हणत मी आनंदित झाले ! सबंध दिवसाची मरगळ, कळकळ सुटलेल्या गार वा-याने क्षणात मागे पाडली.  सर्व तक्रारी जणू उडून गेल्या...... आणि मग....  जे समोर दिसलंय..  ते निव्वळ शब्दातीत!!

समोर..  लांब...पलीकडून..... पावसाचा एक पॅच प्रवास करत पुढे सरसावत येतोय... अगदी कुठलीही आगाऊ सूचना न देता,  स्वार आपल्या सार्‍या शक्तीनिशी निघाले होते, कक्षेतली सगळी जमीन पादाक्रांत करत करत, जिंकल्याच्या त्वेषात रोंरावत...

          हे दृष्य... अगम्य!! अचाट! आणि पुढच्या काही सेकंदात तो इथे असेल, ह्या टेरेसवर- अवती भोवती!!! ही जाणीव मनातून मेंदूपर्यंत पोहोचण्याच्या आतच टपोरे थेंब अंगावर!! काय अनुभवलं ते दृष्य त्याक्षणी! ती ढगांची फौज, ते तप्त भूमीवरचं विजयी अतिक्रमण! टपो-या थेंबांनी उसळलेला मृद्गंध! सारंच वर्णनातीत! अगदी मिनीटभरात ती फौज माझ्या डोक्यावरून पार पलीकडे निघूनही गेली, त्यांचा आवाका मोठा होता... कदाचित आणखी बरीच जमीन गंधाळण्यासाठी आसूसली होती. माझ्यासारखे अनेक जीव काहिलीपासून सुटकेच्या प्रतीक्षेत होते.

        खोलीतून अगदीच योगायोगाने यावेत तसे शब्द मला येऊन भिडले..."पाऊस पडून गेल्यावर, मी चंद्र- चिंब भिजलेला...."

निसर्गाने वळवलेली ती कूस पहात, अनुभवत, ओलेत्याने मीही प्यायले एक मस्त 'भिजलेला चहा'.

But let me tell you, A cup of tea never tasted so well….. so well!!!!

-बागेश्री